De maand vol met feestjes, gezelligheid, cadeautjes, lekker eten, muziek, en lichtjes in het donker. We zijn allemaal druk met plannen, versieren, winkelen, kaartjes sturen en koken. En ieder jaar leveren we een (nog grotere) inspanning om er met elkaar een geweldige tijd van de te maken.
Het met elkaar vieren van feesten, met bijbehorende tradities en rituelen, zijn belangrijk voor kinderen en volwassenen. Ze geven een gevoel van verbondenheid en zorgen voor gezamenlijke herinneringen. Daarnaast zorgen feesten voor een vorm van structuur in hoe we met elkaar de tijd beleven. Na Sinterklaas met pepernoten, chocoladeletters en cadeautjes, komt kerst met een kerstboom, lichtjes en kerstkransjes en daarna oud en nieuw met oliebollen, appelflappen en vuurwerk. Heel overzichtelijk toch?
In ons eigen enthousiasme gaan we wel eens voorbij aan hoe kinderen een feestmaand kunnen beleven. Veel ervaringen in de feestmaand zijn voor kinderen relatief nieuw. Zij hebben nog onvoldoende ervaring van vorige jaren waardoor feesten voor hen nog onvoorspelbaar kunnen zijn. Denk maar eens aan hoe normaal het voor ons is dat wanneer Sinterklaas naar Nederland komt, hij daarna ook weer terug naar Spanje gaat. Of hoe logisch wij het vinden om tegen kerst een boom in huis te halen, deze te versieren om deze vervolgens in januari weer weg te zetten. Of hoe gewoon wij het vinden dat er met oud en nieuw om 12.00 uur s nachts vuurwerk wordt afgestoken en dat dit tegen één uur weer stopt. Voor jonge kinderen zijn deze ervaringen allemaal nog betrekkelijk nieuw en niet zo logisch als ze voor ons lijken, en kunnen ze zelfs enigszins beangstigend zijn.
Daarnaast leveren de feestdagen kinderen veel extra prikkels op. Zintuiglijke prikkels zoals prikkels op het horen van muziek. Of smaak-en reuk sensaties van bijzondere gerechten die je anders niet eet, prikkels op het zien van lichtjes in de boom en vuurwerk, en op het voelen van bijvoorbeeld de feestkleding op je huid, of de naaldjes van de dennenboom op de grond terwijl je speelt.
Kinderen zijn sterk en veerkrachtig
Kinderen zijn sterk en veerkrachtig, en kunnen onvoorspelbaarheid, nieuwe ervaringen en extra zintuiglijke prikkels vaak prima handelen. Maar in de decembermaand kunnen ze hierbij van ons wel wat extra hulp gebruiken. Hiermee voorkomen we dat de feestdagen voor kinderen onnodige spanning gaan opleveren en zorgen we ervoor dat het voor iedereen leuk blijft. Op de kinderopvang bij Sinne hebben we allerlei manieren om kinderen die ondersteuning te geven waardoor zij zoveel mogelijk ontspannen kunnen genieten van alle feestelijkheden in december. We doen dit o.a. door:
- De kinderen zorgvuldig voor te bereiden op bijzondere gebeurtenissen. We doen dit door erover te vertellen, erover te zingen en er boekjes over te lezen en heel veel uit te leggen en er met de kinderen over te praten. Zo zorgen we er aan de voorkant voor dat kinderen weten wat er gaat komen, want voorspelbaarheid geeft kinderen een gevoel van veiligheid.
- Achteraf met kinderen na te praten over wat er is gebeurd. We stimuleren de kinderen hierbij door vragen te stellen, de tijd te nemen en in te gaan op hun verhaal. Door samen na te praten geven we kinderen extra verwerkingstijd bij nieuwe ervaringen.
- Kinderen de gelegenheid te geven situaties na te spelen en in hun spel te verwerken, zoals door materialen toe te voegen in bijvoorbeeld de huishoek (denk maar eens aan de verkleedkleren van Sint en Piet, of een minikerstboom met ballen).
- Kinderen een rol te geven bij het versieren van de ruimte en het opruimen ervan. Zo is een veranderende ruimte niet iets wat kinderen overkomt maar iets waaraan zij zelf hebben bijgedragen en zelf gaandeweg hebben zien veranderen.
- Daar waar het kan zoveel mogelijk vast te houden aan het normale dagritme, de normale routines en de normale regeltjes op de groep. Zo ervaren kinderen ook dat er gedurende de dag nog veel hetzelfde is gebleven.
- Door hen de gelegenheid te geven prikkels te ontladen. We doen dit door bijvoorbeeld tegemoet te komen aan de extra behoefte aan beweging van kinderen, en hen de ruimte te geven om lekker veel buiten te spelen.
Tegendraads gedrag….
Natuurlijk komt het tijdens de december-feestmaand op de kinderopvang ook voor dat kinderen wel eens even moeite hebben met het reguleren van hun emoties. Tegendraads gedrag, niet kunnen slapen of een driftbui zijn ons ook op de kinderopvang niet vreemd. Onze pedagogisch professionals weten dat het niet helpend is om kinderen alleen maar aan te spreken op hun gedrag. Wanneer kinderen vol emotie zitten komt zo’n boodschap vaak niet binnen. Pedagogisch professionals kijken vooral naar wat het kind wil zeggen met het gedrag, en proberen hier woorden aan te geven. Het kan immers heel goed zijn dat er spanning, angst of gewoon moeheid onder het gedrag verborgen zit. Door te benoemen wat een kind voelt, kan het erkenning op zijn of haar emoties ervaren en worden getroost of gerustgesteld. Dat geeft kinderen veiligheid en zo leren ze om vanuit verbinding met volwassenen, hun emoties te reguleren.
Langs deze weg willen we jullie vanuit Sinne, voor groot en klein, hele gezellige, ontspannen en verbindende feestdagen toewensen!
Anke Meijer.
pedagogisch beleidsmedewerker Sinne kinderopvang